Zachowek – czym jest?

Zachowek jest formą zabezpieczenia wyłącznie najbliższych spadkodawcy: małżonka, zstępni (dzieci, wnuki, prawnuki),  rodziców, którzy nie otrzymali spadku po zmarłym. Osoby te mogą domagać się kwoty pieniędzy od osoby powołanej do spadku na mocy testamentu.

Może być również tak, że spadkodawca nie pozostawił testamentu a roszczenie o zachowek powstanie. Dzieje się tak wtedy, gdy za życia spadkodawca rozdysponował całym swoim majątkiem w drodze darowizn. Uprawnieni mogą wówczas domagać się uzupełnienia zachowku od obdarowanego lub osoby, która uzyskała zapis windykacyjny.

Zachowek – ile wynosi?

Zachowek wynosi połowę tego, co osoba odziedziczyłaby na mocy ustawy. Jeżeli w chwili śmierci spadkodawcy osoba uprawniona była małoletnia lub trwale niezdolna do pracy – dwie trzecie. Należy jednak pamiętać, że kwota zachowku ulega pomniejszeniu o wartość darowizn uczynionych na rzecz uprawnionego do zachowku przez spadkodawcę. Przy obliczaniu zachowku uwzględnić trzeba także wartość zapisu windykacyjnego, tj. uczynionego w testamencie w formie aktu notarialnego.

Istotną kwestią jest to, że wartość darowizn ocenia się wg cen aktualnych na moment orzekania oraz stanu na dzień darowizny lub otwarcia spadku. Jeżeli zatem spadkodawca podarował nieruchomość, która była na moment darowizny w stanie do remontu to jej wyceny  należy dokonać opierając się o aktualne ceny z uwzględnieniem stanu nieruchomości na dzień darowizny (nawet jeśli dokonano jej późniejszego remontu).

Pamiętać również należy, iż zgodnie z orzecznictwem nie zwalnia z odpowiedzialności wyzbycie się wzbogacenia w okresie, w którym obdarowany powinien liczyć się z obowiązkiem pokrycia roszczenia o zachowek. Przyjmuje się, że ma to miejsce wtedy, gdy obdarowany otrzymał cały albo prawie majątek spadkodawcy lub też darowizna była przekazana na krótko przed śmiercią.

Zachowek – termin

Roszczenia z tytułu zachowku przedawniają się w terminie 5 lat od otwarcia testamentu (jego odczytania) lub otwarcia spadku (śmierci spadkodawcy). Upływ tego terminu powoduje, że roszczenie o zachowek nie może być skutecznie dochodzone przed Sądem.

 

Jeśli masz podobny problem i szukasz pomocy prawnej, skontaktuj się z kancelarią. Możesz również napisać na adres mailowy lub zadzwonić. Pomagam klientom na terenie całej Polski.